Info„Cudze chwalicie, swego nie znacie. Sami nie wiecie, co posiadacie…” Te ogólnie znane sÅ‚owa StanisÅ‚awa Jachowicza, XIX-wiecznego pedagoga i publicysty, Å›miaÅ‚o odnieść można do technologicznego i przemysÅ‚owego dziedzictwa Konecczyzny, którego symbolem jest Zabytkowy ZakÅ‚ad Hutniczy w MaleÅ„cu. Ta XVIII-XX-wieczna fabryka żelaza zostaÅ‚a wybrana na symbol Europejskich Dni Dziedzictwa, organizowanych w dniach 12-20 wrzeÅ›nia br. na terenie województwa Å›wiÄ™tokrzyskiego. Unikalny charakter obiektu zostaÅ‚ dostrzeżony w latach 70-tych XX w. przez przedstawicieli amerykaÅ„skiego muzealnictwa, którzy zasugerowali chęć jego zakupienia i przeniesienia na kontynent amerykaÅ„ski. Obok zespoÅ‚u przemysÅ‚owego The Tremont Nail Company (Wareham, Massachusetts, USA), Zabytkowy ZakÅ‚ad Hutniczy w MaleÅ„cu jest jednym z dwóch tak dobrze zachowanych na Å›wiecie kompleksów przemysÅ‚owych, wytwarzajÄ…cych gwoździe i narzÄ™dzia gospodarcze wedÅ‚ug XVIII-XX-wiecznych technologii metalurgicznych. W poÅ‚owie XIX w. maleniecka fabryka żelaza byÅ‚a najnowoczeÅ›niejszym prywatnym hutniczo-górniczym zakÅ‚adem w caÅ‚ym Królestwie Polskim. ZaÅ› jego ówczesny wÅ‚aÅ›ciciel Tadeusz BocheÅ„ski byÅ‚ najbogatszym ziemianinem w guberni radomskiej. To wÅ‚aÅ›nie w MaleÅ„cu i w pobliskich zakÅ‚adach metalurgicznych wdrażano najnowoczeÅ›niejsze w tym czasie technologie wytopu żelaza. W pobliskiej Miedzierzy dziaÅ‚aÅ‚a kopalnia rudy żelaza (limonitu), zatrudniajÄ…ca 150 górników. ByÅ‚a ona doskonale zorganizowana i wyposażona m.in. w maszynÄ™ parowÄ… i inne urzÄ…dzenia górnicze. Wytwarzane w miejscowych zakÅ‚adach narzÄ™dzia i maszyny gospodarcze dostrzeżone zostaÅ‚y w 1874 r. przez BolesÅ‚awa Prusa na Wystawie Rolniczej w Warszawie. ByÅ‚y wÅ›ród nich m.in. mÅ‚ockarnie, menaże, miechy, pielarki do buraków oraz pÅ‚ugi, za które w 1895 r. ZakÅ‚ady Górnicze „Ruda Maleniecka” otrzymaÅ‚y srebrny medal na Wystawie Metalowej w Warszawie. Jednak historia przemysÅ‚u metalurgicznego na Konecczyźnie wiąże siÄ™ również z wielkimi piecami funkcjonujÄ…cymi w dobrach Jacka MaÅ‚achowskiego, pomykowskÄ… rurarniÄ… produkujÄ…ca karabiny dla twierdzy w KamieÅ„cu Podolskim i cekhauzu warszawskiego oraz takimi postaciami jak m.in.: Berek Szmul Sonnenberg, MieczysÅ‚aw Radwan oraz Felicjan Jankowski-znany producent wódki w Królestwie Polskim. O dziejach miejscowych hut i kopalÅ„ opowiada wystawa pn. „Szaleniec z MaleÅ„ca. W krÄ™gu dawnych technologii metalurgicznych i hydroenergetycznych”, która otwarta zostanie w dniu 12 wrzeÅ›nia br. na terenie Zabytkowego ZakÅ‚adu Hutniczego w MaleÅ„cu. CzęściÄ… ekspozycji bÄ™dÄ… fotografie Katarzyny Gritzmann, na których w wyjÄ…tkowy sposób uchwycona zostaÅ‚a zabytkowa infrastruktura malenieckiej fabryki żelaza. Wystawie towarzyszyć bÄ™dÄ… pokazy dawnych technologii metalurgicznych i urzÄ…dzeÅ„ hutniczych, a także wykÅ‚ady popularno-naukowe, spotkania z „żyjÄ…cymi strażnikami pamiÄ™ci lokalnej”, warsztaty kulinarne i marsz questingowy na trasie Zabytkowy ZakÅ‚ad Hutniczy w MaleÅ„cu-dawna kaflarnia Ludwika Bayera w Machorach. Te i inne atrakcje sÄ… częściÄ… imprezy pn. „Å»elazne dziedzictwo: w krÄ™gu dawnych technologii i tradycji lokalnych”, wspóÅ‚finansowanej ze Å›rodków Województwa ÅšwiÄ™tokrzyskiego, której organizatorami sÄ… Stowarzyszenie „W Dolinie Czarnej” w Rudzie Malenieckiej oraz Zabytkowy ZakÅ‚ad Hutniczy w MaleÅ„cu.
Początek imprezy: Zabytkowy Zakład Hutniczy w Maleńcu, 12 września (sobota), godz. 11.00. Wstęp wolny.
Warning: Missing argument 1 for OpenTable(), called in /home/klient.dhosting.pl/rafanoo/wici.info/public_html/modules/Kalendarz/index.php on line 1474 and defined in
/home/klient.dhosting.pl/rafanoo/wici.info/public_html/themes/Wici/theme.php on line
267
Warning: Missing argument 2 for OpenTable(), called in /home/klient.dhosting.pl/rafanoo/wici.info/public_html/modules/Kalendarz/index.php on line 1474 and defined in
/home/klient.dhosting.pl/rafanoo/wici.info/public_html/themes/Wici/theme.php on line
267
Warning: mysql_connect() [function.mysql-connect]: [2002] Network is unreachable (trying to connect via tcp://104.m.tld.pl:3306) in /home/klient.dhosting.pl/rafanoo/wici.info/public_html/includes/ajaxstarrater/_config-rating.php on line 26
Warning: mysql_connect() [function.mysql-connect]: Network is unreachable in /home/klient.dhosting.pl/rafanoo/wici.info/public_html/includes/ajaxstarrater/_config-rating.php on line 26
Error connecting to mysql |
