Wys�ano dnia 15-10-2006 o godz. 10:00:00 przez pala2 672
 | To najbardziej strome wzniesienie w Górach Świętokrzyskich - ciągnące się na długości prawie kilometra wychodnie skał wapieni dewońskich tworzą prawdziwą grań górską! |
Ale od strony Chęcin mierząca 372 m n.p.m. i porośnięta lasem Zelejowa, nazywana także Górą Zelejowską, wygląda bardzo niepozornie. Stroma jest od północy, od strony wsi o takiej samej nazwie. Prawdopodobnie już w średniowieczu istniały tam kopalnie galeny - rudy ołowiu.
Od XVI wieku Zelejowa słynęła z wydobycia najpiękniejszego w Górach Świętokrzyskich gatunku marmuru - tzw. różanki zelejowskiej. Jego ekspoatacja trwała jeszcze do połowy ubiegłego wieku. Dawne marmurołomy przecinają w kilku miejscach masyw góry. Na odsłoniętych skałach widoczne są ślady działalności górniczej, m.in. w postaci zagłębień po wbijanych klinach. Podziwiać też można żyły nasyconego związkami żelaza różowego krystalicznego kalcytu.
Od 1954 roku większa część góry objęta jest ochroną jako rezerwat przyrody nieożywionej. Obejmuje 67 hektarów. Prócz wychodni skalnych, z zaliczanymi do najcenniejszych w Polsce przykładami wietrzenia krasowego w postaci lejków, szczelin i jam, ochroną objęto także roślinność kserotermiczną (ciepłolubną) z dużą ilością karłowatych drzew i kolczastych krzewów. Te ostatnie utrudniają przejście wiodącym przez grzbiet Zelejowej szlakiem turystycznym. Podczas wędrówki po nim należy uważać także na śliskie w skały. Zwłaszcza w najbardziej stromych miejscach, gdzie można nawet stoczyć się w kilkunastometrową przepaść. Tworzy ją wspomniana już grań na zboczu od północnej strony. Ponieważ porasta ją las sosnowy, nie jest tak niebezpieczna jak w wysokich górach.
Na prawie pionowych ścianach dawnych marmurołomów trenują początkujący alpiniści. Wspinanie po nich wymaga odpowiedniego sprzętu. Jest on także niezbędny dla tych, którzy chcieliby zejść do pozostałej po wydobyciu rud ołowiu Kalcytowej Szpary, do której prowadzi kilkumetrowy komin. Bez sprzętu i specjalnych umiejętności można przejść grzbietem Zelejowej, który stanowi doskonały punkt widokowy. W kierunku południowym widać chęciński zamek, na zachodzie Górę Miedziankę, a na północy i wschodzie Pasmo Zgórskie oraz Pasmo Posłowicko-Dymińskie z Telegrafem.
Jak tam trafić
Góra Zelejowa położona jest ok. 2 km na północ od Chęcin. Przez grzbiet góry przebiega czerwony szlak turystyczny z Karczówki do Chęcin. Można tam też dotrzeć od wsi Zelejowa, do której jest dojazd od drogi Kielce - Małogoszcz.
Od XVI wieku Zelejowa słynęła z wydobycia najpiękniejszego w Górach Świętokrzyskich gatunku marmuru - tzw. różanki zelejowskiej. Jego ekspoatacja trwała jeszcze do połowy ubiegłego wieku. Dawne marmurołomy przecinają w kilku miejscach masyw góry. Na odsłoniętych skałach widoczne są ślady działalności górniczej, m.in. w postaci zagłębień po wbijanych klinach. Podziwiać też można żyły nasyconego związkami żelaza różowego krystalicznego kalcytu.
Od 1954 roku większa część góry objęta jest ochroną jako rezerwat przyrody nieożywionej. Obejmuje 67 hektarów. Prócz wychodni skalnych, z zaliczanymi do najcenniejszych w Polsce przykładami wietrzenia krasowego w postaci lejków, szczelin i jam, ochroną objęto także roślinność kserotermiczną (ciepłolubną) z dużą ilością karłowatych drzew i kolczastych krzewów. Te ostatnie utrudniają przejście wiodącym przez grzbiet Zelejowej szlakiem turystycznym. Podczas wędrówki po nim należy uważać także na śliskie w skały. Zwłaszcza w najbardziej stromych miejscach, gdzie można nawet stoczyć się w kilkunastometrową przepaść. Tworzy ją wspomniana już grań na zboczu od północnej strony. Ponieważ porasta ją las sosnowy, nie jest tak niebezpieczna jak w wysokich górach.
Na prawie pionowych ścianach dawnych marmurołomów trenują początkujący alpiniści. Wspinanie po nich wymaga odpowiedniego sprzętu. Jest on także niezbędny dla tych, którzy chcieliby zejść do pozostałej po wydobyciu rud ołowiu Kalcytowej Szpary, do której prowadzi kilkumetrowy komin. Bez sprzętu i specjalnych umiejętności można przejść grzbietem Zelejowej, który stanowi doskonały punkt widokowy. W kierunku południowym widać chęciński zamek, na zachodzie Górę Miedziankę, a na północy i wschodzie Pasmo Zgórskie oraz Pasmo Posłowicko-Dymińskie z Telegrafem.
Jak tam trafić
Góra Zelejowa położona jest ok. 2 km na północ od Chęcin. Przez grzbiet góry przebiega czerwony szlak turystyczny z Karczówki do Chęcin. Można tam też dotrzeć od wsi Zelejowa, do której jest dojazd od drogi Kielce - Małogoszcz.
Janusz Kędracki Gazeta Wyborcza
| Komentarze |