Kielce v.0.8

Literatura
„Sztuka Å›cigania siÄ™ w deszczu”- Traktat o pokonywaniu zakrÄ™tów

 drukuj stron�
Literatura Recenzje Nauka Technika
Wys�ano dnia 02-03-2011 o godz. 17:40:44 przez rafa 3373

Nie. Nie porwaÅ‚em siÄ™ na recenzowanie jednej z książek o technice jazdy. Choć lubiÄ™ po nie siÄ™gać, nie spotkaÅ‚em siÄ™ z poradnikiem, który koncentrowaÅ‚by siÄ™ na jednym rodzaju nawierzchni. „Sztuka Å›cigania siÄ™ w deszczu” to beletrystyka, która szczególne emocje wzbudzi u miÅ‚oÅ›ników psów oraz u fanów sportów samochodowych.



IstniejÄ… dwie gÅ‚ówne przesÅ‚anki, na podstawie których zawody motorowe nazywamy „wyÅ›cigiem”. PierwszÄ… jest bezpoÅ›rednia rywalizacja kierowców, drugim- fakt, iż pojazdy poruszajÄ… siÄ™ po zamkniÄ™tym torze. Inaczej jest w rajdach, których odcinki wyznaczane sÄ… na drogach publicznych a kryterium nie jest kolejność na mecie, a czas pokonania odcinka. „Dla utrudnienia” istniejÄ… wyÅ›cigi górskie, które speÅ‚niajÄ… oba gÅ‚ówne kryteria rajdu, ale różniÄ… siÄ™ od niego brakiem odcinków dojazdowych, faktem, iż kierowca startuje bez pilota oraz obowiÄ…zkiem zmieszczenia siÄ™ na szosie (rajdowcom wolno korzystać z pobocza).
Powodem, dla którego o tym  przypominam nie jest jednak to, iż po wypadku Roberta Kubicy fanom motoryzacji wÅ‚os jeżyÅ‚ siÄ™ na gÅ‚owie wiele razy: z powodu samego wydarzenia, oraz ze wzglÄ™du na to jak byÅ‚o ono relacjonowane. PiszÄ™ o tym dlatego, że za wÅ‚aÅ›ciwy punkt wyjÅ›cia do dyskusji o książce Gartha Steina uważam pytanie: który ze sportów motorowych ciekawiej prezentuje siÄ™ jako metafora życia.
Porównanie życia do zawodów sportowych znalazÅ‚o siÄ™ już w Biblii. Autor „Sztuki Å›cigania siÄ™ w deszczu” siÄ™gnÄ…Å‚ wiÄ™c po Å›rodek stylistyczny mocno zakorzeniony w tradycji.

Ciekawym aspektem zastosowanego w książce porównania jest powtarzane w książce zdanie „samochód podąża za wzrokiem kierowcy” majÄ…ce symbolizować speÅ‚nianie siÄ™ podÅ›wiadomych oczekiwaÅ„. Inne zwracajÄ…ce uwagÄ™ spostrzeżenie dotyczy wypadków, które ukazane sÄ… nie jako wina konkretnej osoby a skutek „bycia w niewÅ‚aÅ›ciwym miejscu w niewÅ‚aÅ›ciwym czasie”.
Narratorem przekazujÄ…cym to „wyÅ›cigowe” spojrzenie na życie jest Enzo, pies gÅ‚ównego bohatera- Denny'ego Swifta. Pies niezwykÅ‚y- nie tylko rozumiejÄ…cy emocje swego pana, ale także zdajÄ…cy sobie sprawÄ™ z jego sytuacji. Jodi Picoult napisaÅ‚a, iż „Ta książka poruszy każdego, kto jest przekonany, że wielu naszych najlepszych przyjacióÅ‚ chodzi na czterech Å‚apach. ”. Na personifikacjÄ™ psa można spojrzeć jednak od drugiej strony- Å›wiat zwierzÄ™cych emocji ma swojÄ… specyfikÄ™ i próba wpisania go w ludzki sposób myÅ›lenia odbiera zaskoczenie, które na co dzieÅ„ przeżywamy gdy nasz czworonożny ulubieniec okazuje siÄ™ „mÄ…drzejszy” niż przypuszczaliÅ›my.

OceniajÄ…c akcjÄ™ powieÅ›ci Gartha Steina wrócić można do pytania: cechy którego ze sportów częściej dostrzegamy w życiu- rajdów czy wyÅ›cigów? PrezentujÄ…c przeÅ‚omowe momenty walki Denny'ego o córkÄ™ autor koncentruje siÄ™ na pokonywaniu przez bohatera barier psychologicznych. To „rajdowy” aspekt tej „wyÅ›cigowej” powieÅ›ci: najważniejsza jest walka z samym sobÄ…. A choć rajdy sÄ… dla wielu bardziej interesujÄ…ce niż wyÅ›cigi, zasady tworzenia opowieÅ›ci mówiÄ…, iż wyrazisty antagonista bywa ważniejszy niż gÅ‚ówny bohater. Narracja z perspektywy psa skoncentrowanego na swym panu, sprawia, że rzucajÄ…cy Denny'emu kÅ‚ody pod nogi teÅ›ciowie bardziej niż wyÅ›cigowych rywali przypominajÄ… organizatorów rajdu stawiajÄ…cych sztuczne szykany. Choć w ogóle trudno porównać czarne charaktery do zawodników lub dziaÅ‚aczy wspóÅ‚tworzÄ…cych piÄ™kny sport.
Piękny, choć oczywiście niebezpieczny, gdyż sam autor przyznał się w wywiadzie dla Bookreporter.com do doświadczeń wyścigowych. Udział w sporcie motorowym ograniczył on po wypadku w deszczu.

Mimo uproszczeÅ„ fabularnych oraz pomimo faktu, iż w książce tej widoczne jest charakterystyczne dla popularnej literatury obyczajowej dążenie do bycia zbeletryzowanym poradnikiem, powieść Gartha Steina potrafi poruszyć czytelnika. Nie przeszkadza nawet trochÄ™ „przesÅ‚odzone” zakoÅ„czenie.
Metaforyczne rozważania o wyÅ›cigach poprzedzajÄ…ce opisy ważnych wydarzeÅ„ z życia bohatera porównać można do zwolnienia i przygotowania biegu przed zakrÄ™tem.
A to zakrÄ™ty sÄ… sprawdzianem dla kierowców.


Andrzej Szczodrak


Komentarze

Error connecting to mysql