Na amatorów kąpieli czeka w Lipiu kilkuhektarowy zalew nad rzeczką Kotyzką nazywany "Tamą". Jego brzegi porastają szuwary, są tam też siedliska rosiczki - rośliny odżywiającej się owadami. Można też znaleźć miejsce do kąpieli. - Woda jest niezwykle czysta, bo Kotyzka ma źródła w lesie, około kilometra dalej, nic jej nie zanieczyszcza - zapewnia Stanisław Kosior, prezes Stowarzyszenia Promocji i Rozwoju "Kotyzka", które postawiło sobie za cel m.in. przyciągnięcie do Lipia turystów.

Zalew nie jest zbyt głęboki, w miejscu koryta Kotyzki dochodzi do 2,5 metra. Służy także wędkarzom, którzy mogą tam złowić karpia, szczupaka czy okonia. Wraz z odległym o około półtora kilometra zbiornikiem "Płuczka" stanowi pozostałość kopalni "Zębiec", jednej z chybionych inwestycji PRL-u, która miała służyć pozyskiwaniu żelaza z piasków żelazistych.

Po tym okresie została też linia kolejki wąskotorowej ze Starachowic, która obecnie służy wyłącznie turystom, a jej stacja końcowa znajduje się na południowym krańcu Lipia.

Była to niegdyś wieś górnicza i hutnicza. Wydobywaną w jej okolicy rudę żelaza wożono do zakładów starachowickich lub przetwarzano na miejscu. - Zostały ślady dymarek i urządzeń hydrotechnicznych na Kotyzce - mówi Stanisław Kosior.

W czasie epidemii cholery w połowie XIX wieku zmarła większość mieszkańców Lipia. Nieliczni, którzy ocaleli, postawili na ich cześć w 1849 roku kamienną kolumnę przy drodze w północnej części wsi, w pobliżu alei bezszypułkowych dębów pozostałych po nieistniejącej już leśniczówce. W lesie w stronę Małyszyna, prawdopodobnie w miejscu grzebania zmarłych, znajduje się pomnik, jaki żonie i wnukowi wzniósł mieszkaniec Lipia o nazwisku Kurek.

W okresie powstania styczniowego otoczona ze wszystkich stron wieś stanowiła bazę dla oddziałów dowodzonych przez Dionizego Czachowskiego. Po zwycięskiej bitwie pod Lubienią i zdobyciu Iłży odpoczywał tam też ze swoim oddziałem powstańczym Karol Kalita-Rębajło.

Dla upamiętnienia tamtych wydarzeń stowarzyszenie Kotyzka zorganizowało w styczniu br. I Złaz Szlakiem Powstańców Styczniowych.

Stanisław Kosior zapowiada kolejne. Wraz z żoną Olgą prowadzi on w Lipiu gospodarstwo agroturystyczne, w którym główną atrakcję stanowi nocleg na sianie, a także warsztaty ceramiczne i plastyczne. Położone jest ono w części wsi zwanej Podłaziska. W pobliżu w lesie znajdują się bagna, z których wypływa Kotyzka. Teren ten, na którym spotkać można gniazda czarnych bocianów, jest nazywany "Przepaścią". - Według legendy koń z wozem tam się utopił, a chomąto wypłynęło w Iłży - opowiada Andrzej Cygan, przodownik turystyki pieszej PTTK ze Starachowic, który oprowadzał nas po Lipiu. - Jakiś włościanin z wozem zaprzężonym w woły utonął, a drewniane części wypłynęły - podaje swoją wersję Stanisław Kosior.


Jak tam trafić

Lipie położone jest kilka kilometrów na północ od Starachowic. Z tego miasta dojechać tam można ulicami Leśną lub Kościelną. Do końca września w każdą niedzielę kursuje kolejka wąskotorowa, odjazdy ze stacji Starachowice-Wąskie o godz. 12, 14, 16 i 18. Do wsi dojść też można żółtym szlakiem turystycznym Starachowice - Iłża lub czarnym z Lubieni, a także dojechać czerwonym rowerowym ze Starachowic. Więcej informacji znaleźć można na stronie www.lipie.go.pl