Mózg w Pałacu

Nauka Technika Polska
Wys�ano dnia 15-03-2005 o godz. 20:00:00 przez pala2 317

Mózg to nasze centrum dowodzenia, waży około 1,3 kg, jest szary i ma galaretowatą, wodnistą konsystencję. Nie tylko kieruje naszym organizmem, reagując na zagrożenia czy kontrolując zachodzące w nim procesy, ale jest także skarbnicą naszych lęków, marzeń, wspomnień, uczuć, emocji i cech osobowych.

Bez mózgu jak bez ręki? Znacznie gorzej. Dowiedz się o nim czegoś więcej: co lubi, czego nie, jak funkcjonuje i jak mieć z niego lepszy pożytek.

Jak to działa?

Wnętrze czaszki wypełniają trzy najważniejsze elementy – móżdżek, rdzeń przedłużony oraz korę mózgową, która zawiera lewą i prawą półkulę. Pierwsza część jest odpowiedzialna za zdolność poruszania się i utrzymywania równowagi. Nauka jazdy na rowerze pochłania wszystkie myśli i wymaga dużego skoncentrowania, w czym pomaga nam kora. Kiedy sztukę tę już opanujemy, kontrolę nad tym co się dzieje przejmuje właśnie móżdżek. Nie zastanawiamy się wtedy nad poszczególnymi ruchami, a jazda na rowerze jest śmielsza, bardziej płynna i szybsza. To jest właśnie wynik koordynacji ruchów. Rdzeń przedłużony odpowiada za prawidłowe funkcje trawienia i oddychania. Mózg natomiast jest największym elementem, zajmującym 85% powierzchni mózgowia. W korze odbywają się procesy myślenia. Jest pofałdowana, aby zmieścić jak najwięcej zwojów w jak najmniejszej przestrzeni – dzięki temu procesowi nasze głowy nie muszą być większe niż są obecnie.

Szósty zmysł

Oprócz widocznych gołym okiem różnic między kobietą a mężczyzna, są jeszcze ich biologiczne podłoża, skryte w mózgu i hormonach. Lewa półkula zarządza prawą częścią ciała, natomiast prawa - lewą. Panowie są bardziej opanowani, silniejsi, cieszą się wyobraźnią przestrzenną i logicznym podejściem do świata (przynajmniej teoretycznie). Konkretne obszary odpowiedzialne za język znajdują się u mężczyzn w lewej półkuli, a te odpowiedzialne za wyobraźnię przestrzenną, w prawej. U kobiet nie występuje taki sztywny podział, posługują się obiema półkulami równocześnie. Ciało modzelowate to część znajdująca się pośrodku mózgowia. Koordynuje kontakt między sferami i jest odrobinę grubsza u kobiet niż u mężczyzn. Daje to więcej połączeń między półkulami u pań, czego efektami są lepsze możliwości językowe oraz... kobieca intuicja. Tajemnicza zdolność do odczytywania „między słowami” oraz przewidywania niektórych zdarzeń łączy się z większą wrażliwością kobiet, mniejszym oddzielaniu sfery uczuć od sfery rozumu, oraz z wspomnianym wyżej ciałem modzelowatym, które pozwala wychwytywać to, co nie zawsze da się zauważyć od razu.

Zapamiętaj to sobie

Pamięć masz nie jedną, lecz trzy. Jest pamięć krótkotrwała – służąca do odnotowywania bieżąco pojawiających się informacji, oraz długotrwała – przechowująca informacje przez długie lata. Trzeci typ pamięci umożliwia zapamiętywanie wyuczonych czynności, np. chodzenia. Nie poświęcasz temu dużo uwagi, choć kiedyś nauka chodzenia zajęła ci sporo czasu. Za ten typ powtarzalnych umiejętności odpowiada móżdżek, tak samo jak w przypadku omawianej wcześniej jazdy na rowerze.

Żeby mózg sobie o czymś przypomniał, musi zadziałać kojarzący się z odpowiednią rzeczą bodziec. Dobrym przykładem jest zapach, który nawet po długim czasie przywodzi wspomnienia czegoś co jedliśmy, perfum konkretnej osoby czy woni danego miejsca. Tak samo jest ze smakiem czy dźwiękiem, które mogą przywoływac nawet odległe wspomnienia z dzieciństwa. Mózg podczas nauki lubi być zaskakiwany różnymi bodźcami i skojarzeniami, które po ponownym pojawieniu się pokażą dokładną ścieżkę do tego, co chcemy sobie przypomnieć. Bez względu na wzrokowe czy słuchowe preferencje, umysł lubi być gimnastykowany. Warto więc podczas opanowywania trudnego materiału polegać na skojarzeniach i włączaniu w naukę różnych bodźców, jak kolory, strzałki czy rysunki. Daje to o wiele lepsze efekty.

Instrukcja obsługi

Mało kto zdaje sobie sprawę z potęgi naszego umysłu. Podobno wykorzystujemy zaledwie 10 % jego potencjału. W czaszce każdego z nas pulsuje sto miliardów neuronów, co daje naprawdę imponujące możliwości - teoretycznie w naszych głowach mogłaby zmieścić się zawartość 20 000 tomów encyklopedii. Masz ochotę to sprawdzić? Pewien Japończyk dziesięć lat temu wygłosił z pamięci liczbę π do 42195 miejsca po przecinku! Znajdą się też tacy, którzy są wstanie wyrecytować całego Pana Tadeusza (także na wyrywki) czy spore fragmenty Biblii. Żeby osiągnąć takie rezultaty, umysł trzeba ćwiczyć. Tak samo jak każdy inny organ, mózg lubi gimnastykę i marnuje się, kiedy nie jest wykorzystywany. Warto zrezygnować z kalkulatora na rzecz obliczeń w pamięci i postarać się bardziej polegać na umyśle niż na skrzętnie zanotowanej na kartce liście zakupów.

Ćwiczenia to nie wszystko. Trzeba również pamiętać o tym, że mózg także ma prawo się zmęczyć. Można go zregenerować technikami relaksacyjnymi a także unikaniem stresu, który utrudnia koncentrację. Ważna jest odpowiednia dieta i porządny, długi sen, oraz dotlenianie świeżym powietrzem.

Mózg w Pałacu

Do 4 sierpnia 2005 w Pałacu Kultury w Warszawie trwa interaktywna wystawa pt. „Mózg”. Zwiedzając ją możemy obejrzeć liczne ciekawe doświadczenia i poznać wiele zaskakujących ciekawostek.
Więcej informacji na temat wystawy: http://www.pkin.pl/aktualnosci/mozg/.

Janka Pomianowska/o2.pl

Komentarze

Komentowanie niedozwolone dla anonimowego u�ytkownika, prosze sie zarejestrowa�

icu 16-03-2005 o godz. 09:04:20

Ciekafe czy mozna bedzie obczaic mozg np. Einsteina ;] Bo on chyba wiecej niz 10% powierzchni wykoshystywal :)

BuHmistrz (buchajus@op.pl) 17-03-2005 o godz. 00:03:54

Heh ;] mózg mózg mózg...ciekawy temat...a z tym Einsteinem albo da Vincim ciekawe jak było :P

Nauka TechnikaMózg w Pałacu

Nauka Technika
Mózg w Pałacu