Turystyka i Podróże Świętokrzyskie
Wys�ano dnia 06-05-2007 o godz. 10:00:00 przez pala2 1182
Wys�ano dnia 06-05-2007 o godz. 10:00:00 przez pala2 1182
Zachwyca niezwykłym pięknem, choć to trwała ruina ale takich obiektów w regionie świętokrzyskim jak na lekarstwo więc warto nadłożyć nieco drogi jadąc z Kielc do Łodzi, by po niespełna dwóch kilometrach od centrum Końskich zajrzeć do Modliszewic. |
W połowie drogi wiodącej do Kazanowa leżą Modliszewice. Miejscowość ta mieszkańcom naszego województwa kojarzy się ze zlokalizowanym w niej Świętokrzyskim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego. To właśnie na terenie tej instytucji znajdziemy perełkę architektury, w zależności od źródeł nazywaną fortalicją lub dworem. Ja pozostanę przy tej ostatniej nazwie tym bardziej, że w udostępnionych mi przez Zbigniewa Gontka z koneckiego PTTK - u źródłach pisanych, mowa jest wyłącznie o dworze.
Zacznijmy jednak od historii miejscowości, której początek datowany jest na rok 1222. Pierwszym właścicielem był biskup krakowski Iwo Odrowąż, po którym pieczę nad dobrami przejął krewny biskupa comes Wisław. Przez kolejne lata do końca XIV wieku Modliszewice były w posiadaniu Odrowążów - Staszów, ojca Dobiesława, Jana i Prandoty. Przez kolejne dwa wieki wsią zarządzali Modliszewscy herbu Łabędź, których pomnik znajdziemy w jednym z koneckich kościołów.
Na początku XVII wieku wieś przechodzi w ręce kasztelana małogoskiego M. Jana Lipskiego, brata arcybiskupa lwowskiego Konstantyna. To najprawdopodobniej za jego sprawą ok. 1630 roku powstaje dwór, który kolejno przez córkę Lipskiego dziedziczą Humieccy i tą samą drogą Małachowscy. Budowla leży na wyspie otoczona sztucznie wykopanym stawem i fosą. Nad bramą wjazdową znajdziemy kartusz z herbem Łada wspomnianego kasztelana Lipskiego, a na drewnianych drzwiach napis w języku łacińskim: Christus Rex fortis venit in pace et Deus homo factus est. Si Deus nobiscum quis contra nos.
Dwór był zapewne letnią rezydencją późniejszego prymasa Jana Lipskiego. Opis budowli wraz z rysunkami możemy znaleźć np. w "Wycieczkach do Królestwa Polskiego" autorstwa Stanisława Tomkowicza. Nie wiadomo jaki były kolejne losy budowli. Jedno jest pewne, że już w I połowie XIX wieku dwór popadł w ruinę. Stan ten zachował się po dzień dzisiejszy, choć jak wynika ze źródeł w połowie lat 80. poprzedniego stulecia rozważana była propozycja odbudowania obiektu.
Dwór składa się z dwóch części: tzw. budynku mieszkalnego, wybudowanego na planie wydłużonego prostokąta. W narożach znaleźć możemy koliste, parterowe basteje (pierwotnie najprawdopodobniej piętrowe). Druga część to tzw. budynek bramny, na planie czworoboku, piętrowy z bramą przejazdową w przyziemiu.
Wiem, że żaden, nawet bardzo szczegółowy opis nie odda uroku obiektu. Tak więc, chcąc nie chcąc do Modliszewic zapraszam.
Zacznijmy jednak od historii miejscowości, której początek datowany jest na rok 1222. Pierwszym właścicielem był biskup krakowski Iwo Odrowąż, po którym pieczę nad dobrami przejął krewny biskupa comes Wisław. Przez kolejne lata do końca XIV wieku Modliszewice były w posiadaniu Odrowążów - Staszów, ojca Dobiesława, Jana i Prandoty. Przez kolejne dwa wieki wsią zarządzali Modliszewscy herbu Łabędź, których pomnik znajdziemy w jednym z koneckich kościołów.
Na początku XVII wieku wieś przechodzi w ręce kasztelana małogoskiego M. Jana Lipskiego, brata arcybiskupa lwowskiego Konstantyna. To najprawdopodobniej za jego sprawą ok. 1630 roku powstaje dwór, który kolejno przez córkę Lipskiego dziedziczą Humieccy i tą samą drogą Małachowscy. Budowla leży na wyspie otoczona sztucznie wykopanym stawem i fosą. Nad bramą wjazdową znajdziemy kartusz z herbem Łada wspomnianego kasztelana Lipskiego, a na drewnianych drzwiach napis w języku łacińskim: Christus Rex fortis venit in pace et Deus homo factus est. Si Deus nobiscum quis contra nos.
Dwór był zapewne letnią rezydencją późniejszego prymasa Jana Lipskiego. Opis budowli wraz z rysunkami możemy znaleźć np. w "Wycieczkach do Królestwa Polskiego" autorstwa Stanisława Tomkowicza. Nie wiadomo jaki były kolejne losy budowli. Jedno jest pewne, że już w I połowie XIX wieku dwór popadł w ruinę. Stan ten zachował się po dzień dzisiejszy, choć jak wynika ze źródeł w połowie lat 80. poprzedniego stulecia rozważana była propozycja odbudowania obiektu.
Dwór składa się z dwóch części: tzw. budynku mieszkalnego, wybudowanego na planie wydłużonego prostokąta. W narożach znaleźć możemy koliste, parterowe basteje (pierwotnie najprawdopodobniej piętrowe). Druga część to tzw. budynek bramny, na planie czworoboku, piętrowy z bramą przejazdową w przyziemiu.
Wiem, że żaden, nawet bardzo szczegółowy opis nie odda uroku obiektu. Tak więc, chcąc nie chcąc do Modliszewic zapraszam.
Zbigniew Piotr Kotarba / www.kamienna.info
Komentarze |