Wys�ano dnia 13-08-2005 o godz. 10:00:00 przez pala2 436
 | Będący obecnie siedzibą jednej z najmniejszych w województwie świętokrzyskim gmin Moskorzew należał niegdyś do możnych rodów. |
Po Moskorzewskich zachowały się zbudowane z czerwonej cegły kościół i późnogotycki budynek, w którym mieściła się szkoła ariańska. Po Potockich zostały ruiny dworu i resztki parku, z którego wypływa Biała Nida.
Budowę kościoła św. Małgorzaty rozpoczął ok. 1380 r. Klemens z Moskorzewa. Ten nazywany także Moskorzewskim lub Moskorzowskim podkanclerzy koronny i kasztelan wiślicki wraz z królem Władysławem Jagiełłą brał udział w wyprawie chrystianizacyjnej na Litwę. Zbudowaną przez niego świątynię w drugiej połowie XVI w. przejęli najpierw kalwini, a później arianie. Przed stu laty została gruntownie odrestaurowana przez Potockich. Wzniesiona z czerwonej cegły budowla z okazałą wieżą, wyglądającą bardziej na zamkową niż kościelną, obecnie jest remontowana.
Około sto metrów od niej znajduje się kompleks podworskich budynków. Wśród nich wyróżnia się wzniesiony również z czerwonej cegły tzw. murowaniec. Umieszczona na nim tablica informuje, że była to "wieża mieszkalna typu obronnego", zbudowana przez Moskorzewskich w XIV w., z dobudowanymi w XVI w. podcieniami. Za czasów Hieronima Moskorzewskiego (1560-1625), teologa i publicysty, który zasłynął m.in. polemikami z księdzem Piotrem Skargą, w murowańcu miała się mieścić szkoła ariańska. Wsparty na obszernych sklepionych piwnicach budynek służył później za lamus dworski. Obecnie stoi pusty, czeka na remont i zagospodarowanie, podobnie jak przylegający do niego dwór modrzewiowy Potockich z XVIII w. znajdujący się w jeszcze gorszym stanie.
W niewielkim stawie naprzeciw dworu biją źródła dające początek Białej Nidzie, która po połączeniu z Czarną Nidą wpływa do Wisły koło Nowego Korczyna i jest najdłuższą rzeką pozostającą w całości w granicach województwa świętokrzyskiego. Woda w zarośniętym glonami zbiorniku o kamienistym dnie ma białawy kolor. Bielą wyróżnia się też stojąca na brzegu figura św. Jana Nepomucena.
Kilkaset metrów dalej, na skraju lasu, rzeczka zasila w wodę dwa stawy. Pierwszy, do którego droga prowadzi przez drewnianą bramę z napisem "Witamy u źródeł Białej Nidy", służy wędkarzom. Drugi, większy zbiornik jest otoczony lasem. Na jego piaszczystych brzegach znajdują się drewniane ławeczki, nieco dalej wiaty i miejsca na ogniska. - Został zbudowany przez gminę dla celów rekreacyjnych - mówi Grzegorz Klimek, który zajmuje się turystyką w Urzędzie Gminy.
Zapowiada, że w pobliżu będą budowane następne zbiorniki wodne. Hrabia Potocki miał tam niegdyś siedem dużych stawów.
Jak tam trafić
Moskorzew położony jest przy drodze krajowej nr 78 Jędrzejów-Katowice. Aby dojechać z niej do kościoła i zabudowań podworskich, najlepiej skręcić w prawo w drogę na Radków, a za parkiem w lewo. Do stawów można dojechać spod kościoła lub bezpośrednio od drogi 78, skręcając w prawo na następnym skrzyżowaniu.
Budowę kościoła św. Małgorzaty rozpoczął ok. 1380 r. Klemens z Moskorzewa. Ten nazywany także Moskorzewskim lub Moskorzowskim podkanclerzy koronny i kasztelan wiślicki wraz z królem Władysławem Jagiełłą brał udział w wyprawie chrystianizacyjnej na Litwę. Zbudowaną przez niego świątynię w drugiej połowie XVI w. przejęli najpierw kalwini, a później arianie. Przed stu laty została gruntownie odrestaurowana przez Potockich. Wzniesiona z czerwonej cegły budowla z okazałą wieżą, wyglądającą bardziej na zamkową niż kościelną, obecnie jest remontowana.
Około sto metrów od niej znajduje się kompleks podworskich budynków. Wśród nich wyróżnia się wzniesiony również z czerwonej cegły tzw. murowaniec. Umieszczona na nim tablica informuje, że była to "wieża mieszkalna typu obronnego", zbudowana przez Moskorzewskich w XIV w., z dobudowanymi w XVI w. podcieniami. Za czasów Hieronima Moskorzewskiego (1560-1625), teologa i publicysty, który zasłynął m.in. polemikami z księdzem Piotrem Skargą, w murowańcu miała się mieścić szkoła ariańska. Wsparty na obszernych sklepionych piwnicach budynek służył później za lamus dworski. Obecnie stoi pusty, czeka na remont i zagospodarowanie, podobnie jak przylegający do niego dwór modrzewiowy Potockich z XVIII w. znajdujący się w jeszcze gorszym stanie.
W niewielkim stawie naprzeciw dworu biją źródła dające początek Białej Nidzie, która po połączeniu z Czarną Nidą wpływa do Wisły koło Nowego Korczyna i jest najdłuższą rzeką pozostającą w całości w granicach województwa świętokrzyskiego. Woda w zarośniętym glonami zbiorniku o kamienistym dnie ma białawy kolor. Bielą wyróżnia się też stojąca na brzegu figura św. Jana Nepomucena.
Kilkaset metrów dalej, na skraju lasu, rzeczka zasila w wodę dwa stawy. Pierwszy, do którego droga prowadzi przez drewnianą bramę z napisem "Witamy u źródeł Białej Nidy", służy wędkarzom. Drugi, większy zbiornik jest otoczony lasem. Na jego piaszczystych brzegach znajdują się drewniane ławeczki, nieco dalej wiaty i miejsca na ogniska. - Został zbudowany przez gminę dla celów rekreacyjnych - mówi Grzegorz Klimek, który zajmuje się turystyką w Urzędzie Gminy.
Zapowiada, że w pobliżu będą budowane następne zbiorniki wodne. Hrabia Potocki miał tam niegdyś siedem dużych stawów.
Jak tam trafić
Moskorzew położony jest przy drodze krajowej nr 78 Jędrzejów-Katowice. Aby dojechać z niej do kościoła i zabudowań podworskich, najlepiej skręcić w prawo w drogę na Radków, a za parkiem w lewo. Do stawów można dojechać spod kościoła lub bezpośrednio od drogi 78, skręcając w prawo na następnym skrzyżowaniu.
Janusz Kędracki Gazeta Wyborcza
| Komentarze |