Wys�ano dnia 06-01-2008 o godz. 10:00:00 przez sergio 2941
 | To stara wieś pod Opatowem - nazywana też była "Niekisiałką", "Niksiałką", a w dawnych dokumentach pisano ją "Nuekyszyałka" - z barokowym dworkiem. Istniała już w XIII wieku. Jak bowiem podaje ksiądz Jan Wiśniewski w monografii "Dekanat sandomierski" (Radom 1915), w 1212 roku pochodzący z pobliskiego Karwowa biskup Wincenty Kadłubek podarował Nikisiałkę wraz ze swoją rodzinną wioską cystersom z Koprzywnicy. |
Według Jana Długosza wieś była własnością Andrzeja z Sienna herbu Dębno, miała folwark oddający dziesięciny kościołowi we Wrzawach, a z łanów kmiecych, od zagrodników i z karczm należną część dochodu miał biskup krakowski.
Pod koniec XIX wieku, jak podaje "Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich" (tom VII, Warszawa 1886), Nikisiałka Mała liczyła 162 mieszkańców, trochę mniej niż położona obok Nikisiałka Duża, ale to i tak więcej niż obecnie.
Pamiątką z dawnej przeszłości jest w Nikisiałce Małej późnobarokowy dworek. Wzniesiony został w pobliżu rzeki Opatówki. Według tradycji w XVII wieku, a w latach 1770-75 został przebudowany według projektu księdza Józefa Kraśnickiego, który był także czynnym architektem. Jest to parterowy murowany budynek na planie prostokąta z łamanym gontowym dachem. Od frontu wyróżnia go kwadratowy przedsionek zwieńczony barokowym szczytem.
Od połowy XIX wieku należał do rodu Malinowskich herbu Pobóg. Józef Piłsudski gościł w dworku na swoim legionowym szlaku. Z pamiątkowej tablicy umieszczonej na ścianie budynku dowiadujemy się, że spędził tu noc z 23 na 24 czerwca 1915 roku po zwycięskiej bitwie pod Konarami.
Po wojnie w dworku mieściła się szkoła, później służył miejscowym działaczom ZMS-u. Od 1976 roku jego właścicielem był nieżyjący już rzeźbiarz Zygmunt Kaczor, obecnie dworek wraz z resztkami parku należy do jego rodziny. Kilkadziesiąt metrów od budynku zobaczyć można dwa duże kamienne bloki. To prawdopodobnie niedokończony pomnik Wincentego Witosa. Na jednym bloku widać wyryte imię nazwisko i lata życia tego chłopskiego premiera, a poniżej powtarzaną do dziś myśl: "Potęgi państwa i jego przyszłości nie zabezpieczy żaden choćby największy geniusz. Uczynić to może cały świadomy swych praw i obowiązków naród".
Wokół dworku rosną stare akacje, a nieco dalej potężne lipy. Z dawnego założenia parkowo-ogrodowego zachowały się także tarasowaty układ terenu, resztki sadu i parkowych alei oraz ślady po zajeździe przed frontem.
-------------------
Nikisiałka Mała położona jest ok. 10 km na południowy wschód od Opatowa. Dojechać tam najłatwiej od drogi Opatów - Sandomierz, skręcając w Okalinie na Malice. Przez wieś wiedzie niebieski pieszy szlak turystyczny Gołoszyce - Dwikozy oraz szlaki rowerowe z Opatowa i Sandomierza. Dworek położony jest w pobliżu drogi na Nikisiałkę Dużą.
Pod koniec XIX wieku, jak podaje "Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich" (tom VII, Warszawa 1886), Nikisiałka Mała liczyła 162 mieszkańców, trochę mniej niż położona obok Nikisiałka Duża, ale to i tak więcej niż obecnie.
Pamiątką z dawnej przeszłości jest w Nikisiałce Małej późnobarokowy dworek. Wzniesiony został w pobliżu rzeki Opatówki. Według tradycji w XVII wieku, a w latach 1770-75 został przebudowany według projektu księdza Józefa Kraśnickiego, który był także czynnym architektem. Jest to parterowy murowany budynek na planie prostokąta z łamanym gontowym dachem. Od frontu wyróżnia go kwadratowy przedsionek zwieńczony barokowym szczytem.
Od połowy XIX wieku należał do rodu Malinowskich herbu Pobóg. Józef Piłsudski gościł w dworku na swoim legionowym szlaku. Z pamiątkowej tablicy umieszczonej na ścianie budynku dowiadujemy się, że spędził tu noc z 23 na 24 czerwca 1915 roku po zwycięskiej bitwie pod Konarami.
Po wojnie w dworku mieściła się szkoła, później służył miejscowym działaczom ZMS-u. Od 1976 roku jego właścicielem był nieżyjący już rzeźbiarz Zygmunt Kaczor, obecnie dworek wraz z resztkami parku należy do jego rodziny. Kilkadziesiąt metrów od budynku zobaczyć można dwa duże kamienne bloki. To prawdopodobnie niedokończony pomnik Wincentego Witosa. Na jednym bloku widać wyryte imię nazwisko i lata życia tego chłopskiego premiera, a poniżej powtarzaną do dziś myśl: "Potęgi państwa i jego przyszłości nie zabezpieczy żaden choćby największy geniusz. Uczynić to może cały świadomy swych praw i obowiązków naród".
Wokół dworku rosną stare akacje, a nieco dalej potężne lipy. Z dawnego założenia parkowo-ogrodowego zachowały się także tarasowaty układ terenu, resztki sadu i parkowych alei oraz ślady po zajeździe przed frontem.
-------------------
Nikisiałka Mała położona jest ok. 10 km na południowy wschód od Opatowa. Dojechać tam najłatwiej od drogi Opatów - Sandomierz, skręcając w Okalinie na Malice. Przez wieś wiedzie niebieski pieszy szlak turystyczny Gołoszyce - Dwikozy oraz szlaki rowerowe z Opatowa i Sandomierza. Dworek położony jest w pobliżu drogi na Nikisiałkę Dużą.
Janusz Kędracki Gazeta Wyborcza
| Komentarze |