Powszechna Deklaracja Praw Człowieka, bo o niej mowa, jest najbardziej znanym dokumentem na świecie. Jest tylko jedno ale, mimo popularności wciąż wiele krajów ma problemy z jej zastosowaniem. Na tej liście niestety znajduje się też Polska.

Same słowa nie zapobiegną ludobójstwu
Największą rolę w tworzeniu Deklaracji Praw Człowieka odegrali Kanadyjczyk John Peters Humphrey, René Cassin z Francji, Eleanor Roosevelt, Charles Malik z Libanu oraz Peng-chun Chang z Chin. W opublikowanym na stronach internetowych Amnesty International stanowisku, Sekretarz Generalna AI Irene Khan apeluje do rządzących, by uczynili tę okrągłą rocznicę "czasem podejmowania działań i wywiązywania się ze składanych obietnic, a nie tylko świętowania".

"Zamachy w Bombaju, tysiące ofiar konfliktu w Demokratycznej Republice Konga, setki tysięcy cywilów uwięzionych we własnych domach w Darfurze, Strefie Gazy i w północnej Sri Lance oraz światowy kryzys gospodarczy, który może doprowadzić do dramatycznej sytuacji miliony osób na całym świecie... To wszystko wymaga podjęcia natychmiastowych działań" - napisała Khan.

Potępiając zamachy terrorystyczne w Bombaju, AI zwraca uwagę rządów, by państwa nie zaniedbywały praw człowieka w imię bezpieczeństwa.

"Rządy mają obowiązek chronienia ludności przez atakami terrorystycznymi, jednak dokonywanie aresztowań i przetrzymywanie ludzi bez przedstawienia im zarzutów i postawienia w stan oskarżenia, zezwalanie na tortury i ich przeprowadzanie oraz postępowanie niezgodnie z obowiązującym prawem nie uczynią świata lepszym i bezpieczniejszym" - podkreślono.

AI wzywa rządy, aby zapewniły ochronę praw społecznych i ekonomicznych ludności na równi z prawami obywatelskimi i politycznymi.
"Wszyscy ludzie rodzÄ… siÄ™ wolni"
Pod względem liczby skarg do trybunału praw człowieka w Strasburgu Polska zajmuje 4 miejsce w Europie. 10 grudnia 1948 r. w Paryżu Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ) przyjęło i proklamowało Powszechną Deklarację Praw Człowieka. Dokument ten stał się fundamentem budowania międzynarodowego systemu ochrony praw człowieka.

"Gdzie tak naprawdę zaczynają się powszechne prawa człowieka? Niedaleko domu - tak blisko, że nie widać tego na żadnej mapie świata. Jest to świat pojedynczego człowieka okolica, w której mieszka; szkoła czy uniwersytet, na który uczęszcza; fabryka, gospodarstwo czy biuro, w którym pracuje. W takich miejscach każdy mężczyzna, każda kobieta i dziecko potrzebują równych praw, równych szans i godnego życia bez dyskryminacji. Jeżeli prawa człowieka nie będą tam respektowane, nie będą też miały znaczenia nigdzie indziej" - napisała jedna z współautorek Deklaracji, przewodnicząca Komisji Praw Człowieka ONZ w latach 1947-1951 Eleonora Roosevelt.

Deklaracja składa się z 30 artykułów. Wyrażają one prawa człowieka m.in. do życia, wolności i równości wobec prawa, wolności myśli, sumienia i wyznania, bezpieczeństwa osobistego, a także zakaz zastraszania, torturowania i stosowania niewolnictwa. W preambule Deklaracji uznano, że dążenie do realizacji tych praw jest "wspólnym najwyższym celem wszystkich ludów i wszystkich narodów".

"Wszyscy ludzie rodzą się wolni i równi pod względem swej godności i swych praw. Są oni obdarzeni rozumem i sumieniem oraz powinni postępować w stosunku do siebie wzajemnie w duchu braterstwa" - to jej pierwszy artykuł.

Deklaracja powstała jako bezpośrednia reakcja na wydarzenia II wojny światowej, gdy na jaw wyszły zbrodnie hitlerowskich Niemiec. 21 czerwca 1946 r. przy ONZ powstała Komisja Praw Człowieka, która od stycznia 1947 r. rozpoczęła intensywne prace na rzecz ustanowienia Deklaracji.

Zawarte w Deklaracji prawa przysługują wszystkim ludziom i są niezbywalne (nie można się ich zrzec), nienaruszalne (władza nie może ich regulować), naturalne i niepodzielne. Nie wymagają także uzasadnienia, tzn. sam fakt bycia człowiekiem, jest wystarczającym powodem dochodzenia roszczeń wynikających z tych praw.