Malownicze jeziorko powstało w wyrobisku po kopalni piaskowców kwarcytowych używanych do budowy dróg. W niektórych miejscach jest głębokie na ponad 20 metrów. Niewiele mniej wysokości mają strome brzegi od strony wschodniej i południowej. Wędrując wydeptaną po nich ścieżką, można podziwiać korzenie zawieszonych nad wodą drzew.

Mieszkańcy okolicznych wsi nazywają to jeziorko "Baryła". Młodzi wykorzystują je do kąpieli, choć nie jest to bezpieczne i dozwolone. - Spotkałem się z przypadkami chorób skórnych u kąpiących się. Przenika tam woda z dawnego wysypiska śmieci - ostrzega leśniczy Leon Dudek z leśnictwa Barcza. - Pospacerować, zbierać jagody i grzyby jak najbardziej można - dodaje.

Kąpiący się tam młodzieńcy tłumaczą sobie, że skoro raki w jeziorku żyją, woda musi być czysta.

Kilkaset metrów na południowy wschód od "Baryły" znajduje się ukryte wśród lasu jeziorko o nazwie "Byk". Jest bardzo dzikie i rzadko odwiedzane, nie prowadzi więc do niego wydeptana ścieżka. Jeszcze trudniej trafić do trzeciego jeziorka, najmniejszego ze wszystkich, nazywanego "Rampą", porośniętego rzęsą wodną, trzciną i innymi roślinami.

Wszystkie jeziorka znajdują się na terenie prawie 15-hektarowego rezerwatu geologicznego Barcza. Utworzono go, by chronić odsłonięcia skał osadowych dolnego dewonu: piaskowców kwarcytowych, iłowców i mułowców. W skarpach dawnych kamieniołomów znajdują się też cienkie warstwy popiołów wulkanicznych, tzw. zielonych tufitów. Stanowią dowód na to, że w okresie dewonu (prawie 400 mln lat temu) w Górach Świętokrzyskich dochodziło do erupcji wulkanicznych.

We wtorek 26 lipca w "Gazecie" ukaże się specjalny dodatek "Odkrywamy Świętokrzyskie", w którym znajdą się opisywane w tym cyklu mało znane a ciekawe miejsca w naszym regionie.

Jak tam trafić

Jadąc od Kielc drogą nr 7, należy około 200 metrów przed skrzyżowaniem z drogą na Zagnańsk skręcić w prawo. Tam na niewielkiej polanie znajduje się drewniana wiata w kształcie grzybka oraz tablica z planem rezerwatu Barcza, a za nią ścieżka do pierwszego jeziorka.

------------------------
Rezerwat geologiczny "BARCZA" swoim zasięgiem obejmuje obszar dwóch nieczynnych kamieniołomów oraz lasu o łącznej pow. 14,68 ha. Utworzony został na mocy Zarządzenia Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 18.05.1984 roku. Celem ochrony jest zachowanie odsłonięć skał dolnodewońskich na terenie Gór Świętokrzyskich. Rezerwat "BARCZA" posiada ponadto duże wartości krajobrazowe i turystyczne. Jest to jednocześnie obiekt pamięci narodowej, gdyż wyrobiska pogórnicze były miejscem straceń w czasie II wojny światowej.