INAO - Institute National des Appellations d'Origines (Państwowy Instytut Kontroli Pochodzenia), zwany aniołem stróżem win, powstał we Francji w 1935 roku i stał się wzorcem, choć nie zwierzchnikiem, podobnych instytutów w innych krajach. Zadanie INAO i pokrewnych instytutów polega na dbaniu o jakość win. Kontroluje on wszystkie stadia produkcji, począwszy od sadzenia krzewów przez ich przycinanie, winobranie, winifikację aż do stadium butelkowania. Ramiona INAO sięgają za granicę, o czym przekonali się między innymi producenci Spanish Champagne i Sovietskoje Szampanskoje (teraz pijemy Igristoje).

Chleb i wino to powód do świętowania
AOC - Appellation d'Origine Controlee (pochodzenie kontrolowane, rodowód kontrolowany). W 1936 roku INAO ustalił kryteria, jakim muszą odpowiadać wina, by uzyskać znak AOC: ściśle określone terytorium i wydajność z hektara oraz liczba krzewów na hektar, stosowanie wyłącznie wskazanych odmian winogron i zabiegów agrotechnicznych (sposobu przycinania pędów), określona zawartość alkoholu i sposób winifikacji. Wina ze znakiem AOC pochodzą z winnic co najmniej trzyletnich.

VDQS - Vin Delimite de Qualite Superieure - wino wysokiej jakości z ograniczonego terytorium. Może ono pochodzić i z reguły pochodzi z tego samego terytorium co wino AOC, ale podlega mniej rygorystycznym kryteriom. Podstawowe zasady są takie same, ich stosowanie nie jest jednak tak ściśle przestrzegane. Tę kategorię wprowadzono w 1949 roku z myślą o respektowaniu regionalnych, miejscowych zwyczajów winiarskich uświęconych wielowiekową tradycją.

VDP - Vin de Pays - wino regionalne, miejscowe, kategoria istniejąca od 1968 roku. W Polsce winnice powstają ostatnio jak grzyby po deszczu, jest ich już ponad 400 hektarów w wielu regionach. Wszystko wskazuje, że wino to wkrótce trafi do sieci handlowej, a wówczas będzie sprzedawane właśnie jako wino regionalne, na przykład VDP zielonogórskie, VDP jasielskie itp.

VIN DE TABLE - wino stołowe, czyli najzwyklejsze, najtańsze, choć często z bardzo ładną etykietką. Klasyfikuje się je o stopień niżej od VDP. Jest to produkt masowy, standardowy, niczym się niewyróżniający. Wśród win stołowych nie warto szukać wielkich smaków i aromatów, ponieważ ich tam nie ma. Warto wiedzieć, że literki CEE na niektórych winach stołowych oznaczają, że powstały one jako zlewka win z różnych krajów. Na przykład taka mieszanina bywa oznaczana w Grecji jako avarez, w Danii jako blanding, w Niemczech jako Verschnitt.

Ludzie są jak wino: gdy stają się lepsi na starość, to znaczy, że są bardzo dobrej jakości
VIN DE CEPAGE - wino szczepowe, wytłoczone z winogron wyłącznie jednej odmiany. Jeśli na butelce widnieje duży, wyraźny napis: Merlot, Traminer, Kadarka, bez innych rodowodowych wskazówek, mamy do czynienia z winem szczepowym.CHATEAU - zamek. To słowo przyciąga klientów. Na etykietkach widnieje często w towarzystwie jakiejś okazałej budowli, z reguły w starodawnym stylu. Słowo to pojawiło się w XVII wieku w regionie Bordeaux. W praktyce winiarskiej, nie tylko we Francji, każde gospodarstwo winiarskie posiadające budynki gospodarcze może nosić nazwą chateau, na przykład bułgarskie Chateau Slavyantsi.

CRU - pochodzi od czasownika croitre (rosnąć). Oznacza miejsce szczególne, gdzie rośnie dobra winorośl. Cru oznacza zawsze wino renomowane, wysokiej jakości, posiadające osobowość.

GRAND CRU - czyli wielkie cru. W praktyce to już tylko podbijanie bębenka. Na etykietkach spotyka się także grand cru bourgeoise, grand cru bourgeois exceptionnel, tres grand cru (bardzo wielkie cru), premiere cru (cru pierwszej klasy).
Krzysztof Kowalski Rzeczpospolita.pl